Verbinding begint waar het algoritme stopt

Inleiding: De huidige situatie

De Brusselse gemeenschapscentra bevorderen de sociale cohesie in de grootstad. Via hun activiteiten en werking brengen de GC’s mensen, groepen en gemeenschappen met elkaar in verbinding.

Het wordt steeds duidelijker dat de doelstellingen van de GC’s lijnrecht tegenover die van de commerciële socialemediaplatforms staan. De algoritmes die aan de basis liggen van platforms zoals Facebook en Instagram versterken polarisering en maken dat mensen in geïsoleerde bubbels terecht komen. Ook is het beleid van deze platforms in strijd met het anti-discriminatieprincipe, een principe dat de GC’s in hun statuten juist wél onderschrijven. Zo heeft Meta de richtlijnen voor haatdragende taal aangepast. Meta geeft in de nieuwe richtlijnen letterlijk het voorbeeld dat het prima is op hun platforms LGBTQIA+ personen als geestesziek te bestempelen.
Tegelijkertijd lijkt het soms onmogelijk de band met deze platforms te verbreken. In de loop der jaren zijn sociale media zoals Instagram en Facebook uitgegroeid tot een essentieel onderdeel van de communicatiemix, ook bij de gemeenschapscentra. De angst om de (online) gemeenschap te verliezen weerhoudt velen ervan om deze digitale ecosystemen achter zich te laten.

Ons ideaal voor de toekomst

Dit charter is opgesteld om verder te kijken dan wat op korte termijn onmogelijk lijkt. Het is opgesteld om samen kritisch na te denken over het gebruik van sociale media en de communicatiestrategie van de GC's te evalueren.
Het ideaal is om volledig onafhankelijk te worden van bedrijven die in strijd met onze principes opereren. Om dat ideaal te bereiken moeten we vandaag beginnen met de eerste stappen om minder afhankelijk te worden van de grote socialemediaplatforms. Zo stellen we een voorbeeld, en kunnen we onze gemeenschap meenemen naar nieuwe en meer ethisch verantwoorde online plekken.
 

De ondertekenaars van dit charter verbinden zich tot volgende afspraken:

Per direct:

• We gaan (nog) bewuster om met het gebruik van Facebook en Instagram. We doen niet op dezelfde manier verder, maar bekijken wanneer een post op sociale media nog echt een meerwaarde is. Elk GC heeft een specifieke werking. Daarom heeft elk GC de ruimte om samen met het team deze afweging te maken. Elk team kiest hierin de aanpak en snelheid die past bij hun eigen stijl en communicatiedoelen.
• Betaalde advertenties op Facebook, Instagram, Whatsapp of X (Twitter) zijn uit den boze. We betalen niet om onze content meer zichtbaar te maken.
• Elke post op Facebook of Instagram gaat vanaf nu gepaard met een disclaimer waarin we verwijzen naar andere communicatiekanalen.
  • Voorbeeld: “Wil je info van ons ontvangen op een inclusievere plek? Dat kan! Check onze link in bio.”
  • Voorbeeld 2: “Schrijf je in voor onze nieuwsbrief zodat we buiten dit platform met elkaar verbonden blijven. Check onze link in bio.”
  • Voorbeeld 3: “Wist je dat dit platform polarisatie bevordert? Check de link in onze bio om ons op een andere manier te volgen.”
  • Voorbeeld 4: “Wist je dat het algoritme van dit platform bepaalt wat jij te zien krijgt? En niet jijzelf? Op onze website zie je wel alles.”
  • Voorbeeld 5: “Ken je het online burennetwerk Hoplr al? Je kan ons GC nu ook daar volgen.”

Op langere termijn:

• We blijven de maatschappelijke tendensen rond sociale media evalueren.
• We experimenteren met nieuwe platformen en houden elkaar op de hoogte van onze ervaringen.
• We verliezen de kern van het probleem niet uit het oog: polarisering is onderdeel van het winstmodel van Meta. Onze aanwezigheid op hun platforms is tegenstrijdig met onze intenties als GC.

Waarom verdwijnen we niet direct helemaal van Facebook en Instagram?

• Omdat we bewust een tegenstem willen blijven bieden met verbindende en inclusieve communicatie.
• Omdat we ook mensen in onze gemeenschap willen blijven bereiken die ons via andere kanalen minder gemakkelijk vinden.
• Omdat we de mensen die ons op Facebook en Instagram volgen graag mee willen nemen naar nieuwe online en offline plekken. Dat doen we stapje voor stapje, zodat iedereen zich uitgenodigd voelt om te volgen.